Dol dwaze dolfijnendag
Een van de dingen die je moet doen in Lovina is dolfijnen kijken. Daar moet je vroeg voor op, want die beesten overnachten onder de kust en trekken daarna verder de zee op. Met minimaal gemopper wordt iedereen om half zes wakker en lopen we ingesmeerd en geDEET naar de zee. Daar staat de gisteren geregelde Adam te wachten met zijn boot Lightning 02 om ons naar de dolfijnen te varen. De zonsopkomst is erg mooi boven het water.
En we zijn niet alleen met ons bootje. Er zijn er nog minimaal 125 andere boten die op zoek zij naar de dolfijnen. En als er een paar dolfijnen hun snuit boven het water steken, dan snellen alle alle boeten er full speed op af. De dwaze dagen bij de Bijenkorf zijn er niets bij. Hoe ecologisch verantwoord dit allemaal is heb ik op interrnet proberen op te zoeken. Het schijnt dat de aantallen beesten er niet onder lijden en dat ze in de drukste perioden het dichtst onder de kust zwemmen, maar vrolijk worden ze er volgens mij niet van. Met name niet omdat het gat waar ze te voorschijn tuimelen binnen de kortste keren dichtgevaren wordt door de boten.
r
Na een uur of wat gooit Adam zijn moter uit en voorziet ons van warme thee en bananenbeignets. Egenlijk is rustig ronddobberen net zo leuk. De meeste boten houden het inmiddels voor gezien en varen terug naar de kust. Adam zet de achtervolging in op de volhouders. We worden kletsnat van het boegwater, maar we zijn wel snel bij de resterende 15 of zo boten. En nu het rustiger is zien we heel veel dolfijnen. Toch erg leuk.
Na de dolfijnen gaan we ontbijten en verplaatsen we ons naar ons nieuwe hotel. Nou ja, hotel? Villa Tepe Lux is een villa met 4 appartementen. Wij hebben er een met twee slaapkamers van maar liefst 120 vierkante meter. Verder relaxen we de dag door bij het zwembad, dat we voor onszelf hebben.’s Avonds eten we opnieuw bij Barcelona. Het was gisteren te lekker.
Lazing
Een dagje niks doen is ook lekker. Ontbijtje in de villa met de eerste echt goede bananapancake. Beetje zwemmen in het bijna privézwembad. Appeltaartje van de bakker. Beetje souvenirinkopen doen. Eten bij Barcalona. Vakantie zeg maar.
O ja, naast hagelslag, hebben ze hier ook speculaasjes.
Lovina naar Amed
Vandaag combineren we de verplaatsing van Lovina naar Amed met wat tempelbezoekjes onderweg. Onze chauffeur Uush praat graag en wijst alles aan van enige importantie. Stadhuis, regeringsgebouw, universiteit, school, lantaarnpaal, alles zeg maar. We bezoeken de oude Nederlandse haven van Singaradja, waar niets Nederlands meer aan te herkennen is en wat tempels onderweg.
Nou is het niet zo moeilijk om op Bali tempels te vinden. Ieder huis heeft er minstens één en ieder dorp minstens drie. Anders dan Indiase tempels zijn de Balinese exemplaren erg open. Ze zijn dan ook bedoeld als ontmoetingsplaats tussen de goden en de mensen. En dan moet je er wel een beetje bijkunnen als god. Om het de goden niet te moeilijk te maken hebben alle tempels preies dezelfde layout, met een voorhof en twee poorten die naar het altaar leiden. Al is altaar natuurlijk een compleet verkeerde term. Verder zijn de Balinezen ook niet vies van een grap hier en daar. De Kilima Hawaians voor de oudere kijkertjes:
En Opa op de fiets:
Als je doorrijdt ben je waarschijnlijk in dik twee uur in Amed, maar we doen het rustig aan met de bezoekjes tussendoor. De weg die langs de noordkust van Bali loopt gaat behorlijk op en neer en heen en weer, dus de lunchstop om even bij te komen is ook zeer welkom. We arriveren in Amed en gaan eerst even langs bij Jukung, waar Mirjam, Frank en Marit morgen hun duikcursus gaan volgen.
En daarna door naar ons hotel, Syrya Rainbow, waar we een familiekamer geboekt hebben. Het is er wat stoffig, maar de familiekamer met aparte keuken lijkt adequaat. Stoffig geldt ook een beetje voor Amed. Het is er nog niet overgeorganiseerd en het lijkt een beetje op het Lovina van dik 20 jaar geleden. Zo’n hut 15 neter van de vloedlijn is natuurlijk wel leuk.
GVA
Vandaag was het tijd voor grensverleggende activiteiten, kortweg GVA. Niet de eerste keer deze vakantie, ook de Bromo was behoorlijk grensverleggend, maar vandaag startte het nog niet opgeleide deel van de reisfamilie met de duikcursus. Die start was behoorlijk saai met instructievideo kijken gevolgd door instructievideo kijken. Niks praatje, plaatje, daadje, maar vooral praatje. En ook nog een commercieel praatje, want dat is de PADI-cursus nu eenmaal.
Na de nassilunch werd het een stuk didactischer en praktischer. Instructeur Sidharta was vooral goedlachs en erg geduldig met zijn cursisten. De eerste uren duiken werden doorgebracht met het aanleren van de basistechnieken in het zwembad. Als je gewend bent om normaal door je neus te ademen, dan is een buis in je mond best uitdagend. Gelukkig werd er alle tijd voor genomen.
’s Avonds aten we in het trendy Sails restaurant, dat over een eigen ophaalservice beschikt. Moet ook wel, want het ligt minstens 7 kilometer van ons hotel af. Amed is redelijk uitgestrekt en het stik van de restaurantjes. Elk hotel heeft er een en dan zijn e nog de restaurants zonder hotel. We hebben de indruk dat het net als in Lovina relatief Rusig is oor het hoogseizoen en die indruk wordt bevestigd door de locals.
Terug bij ons huisje zijn de vissers net terug van de vangst. En ze hebben een hele goede avond gehad. Het net is zo vol dat het niet meer aan boord gehesen kon worden en dus wordt het het strand opgeleept. Zo’n 40 bakken met vis worden gevuld en ter plekke gewogen. Leuk zo’n authentiek tafereeltje recht voor je slaapkamer.
Going down
Vandaag hebben we de tweede dag van de duikcursus gedaan. Eerst mocht Mirjam met de instructeur duiken bij het huisrif in zee vlak voor de duikschool. Hans mocht mee om te kijken. Het koraal was niet heel mooi, maar er waren wel heel veel felgekleurde visjes. Daarna gingen Frank en Marit voor het eerst mee duiken in zee. Ondanks de duikpakken was het best fris, tenminste als je niet over een isolerend vetlaagje beschikt.
Na de lunch met erg lekker groentecurry, werd er doorgeoefend in het zwembad. En het waren erg moeilijke oefeningen. Je masker afzetten, noodlucht gebruiken en nog wat onprettige, maar wel noodzakelijke vaardigheden. Sidharta nam er royaal de tijd voor, zodat iedereen uiteindelijk alle oefeningen gedaan heeft.
Terug in het hotel staat een meisje dat we gisteren bij de vissers tegenkwamen om een van de lokale produkten te verkopen. Naast duiken en toerisme wordt er in Amed ook geldt verdient met zoutproductie en Xomang wil graag een vrolijke versierd doosje verkopen. Dat lukt en daarna gaat ze gezellig met Marit spelen op de iPad. Mooi apparaat en iedereen snapt het ;-).
Finding nemo
Deze foto hebben we van Internet gepikt. We hebben niet alleen geen onderwatercamera, het is ook niet zo handig als je net begint met duiken. Te veel afleiding. Maar deze van dit soort Humphead Wrasse hebben weer wel een stel gezien. Tot wel een meter lang. En daarnaast nog 10 duizend andere vissen en visjes. Vandaag hebben we gedoken bij het wrak van de USS Liberty. Het schip is in de tweede wereldoorlog getorpedeerd door de Japanners, maar kon nog net op tijd aan land worden gezet bij Tumlaben op Bali. Een paar jaar later is het schip met een aardbeving weer de zee ingeschoven en daar ligt het nog steeds op een meter of veertig van de kustlijn. De Libert is tegenwoordig zwaar begroeid met koraal en de ultieme hangplek voor heel veel vissen. En niet alleen voor vissen. Het is ook de nummer 1 duikstek op Bali, dus het was best wel druk met busjes duikers op het parkeerterrein en duikers op het strand. Omdat toch niet iedereen op dezelfde diepte zit, viel het onderwater erg mee.
Na twee duiken bij de Liberty reden we terug naar Amed voor de lunch en voor nog een middagje theorie. Duidelijk niet het favoriete onderdeel van de cursus door de saaaaaaaie video, maar het hoort er wel bij.
Stress en pannenkoeken
Dat duiken een echt grensverleggende activiteit is blijkt wel uit het feit dat de cursisten van de reisfamilie allemaal op enig moment wel tegen een grens aanlopen. Stress dus en dat wordt nog eens versterkt door de vermoeidheid van en praktisch duiken in koud water, het leren van de theorie en vroeg opstaan. Met Frank ging het overigens juist prima vandaag; hij wist alle (nood)handelingen keurig uit te voeren.
We vonden dan ook dat we na de niet voor iedereen vlekkeloos verlopen oefening van vanmorgen toewaren aan wat rust. We namen de middag dus vrij. En het was tijd voor bekende kost. Mamma ging op koopexpeditie en scoorde speculaasjes, Toblerone chocolade en alle ingredienten voor onvervalste Zoetermeerse flensjes. ’s Middags relaxten we, zwommen wat in het zwembad en zee, lazen en DS-ten wat en Marit speelde met haar nieuwe Indonesische vriendinnetje. Na een prima pannekoekendiner gingen we lekker op tijd naar bed.
Buikpijn, examen, diploma
Vandaag was het de dag van de duikwaarheid. Praktisch examen voor Marit en Mirjam en de schriftelijke eindtoets voor alledrie de cursisten. De ochtend werd besteed aan studeren en het gebruik van de duiktabellen. Her en der was er sprake van een lichte buikpijn.
’s Middags mocht eerst Mirjam haar proeve van bekwaamheid afleggen. Dat was nog niet gemakkelijk, omdat er een sterke stroming stond. Maar ze deed het prima. Net als Marit trouwens, die maar liefst door drie mannen onderwater begeleid werd; instructeur Sidharta, duikschooleigenaar Maarten en Pappa Hans.
Daarna moesten vijftig theorievragen beantwoord worden. Alledrie maakten ze ieder maar twee fouten. Verschillende fouten 😉 Terwijl 12 fouten toegestaan zijn. Geslaagd me vlag en wimpel. Tijd voor een Bintang Besar.
Ontspanning
Het is heerlijk helder weer, dus de zonsopkomst was er een uit de boekjes
Na alle cursusperikelen was het vandaag tijd om gewoon lekker te duiken. Met de bus gingen we naar Tulamben. Ondanks dat iedereen nu gecertificeerd Duiker is legt duikgids Maarten nogmaals alle regels en afspraken goed uit. De eerste duik ging langs een steile muur. Er waren een paar scholen met heel veel vis. Uit de verte leken ze wel een rots. Na een half uurtje wordt het wat koud voor de kindjes en gaan we weer aan land. Marit vindt een duik genoeg voor vandaag, Frank niet, maar die heeft wat last met klaren, dus de laatste duik gaan Mirjam en Hans samen met Maarten naar de Coral Garden. De naam klopt, er zijn weer heel veel vissen en visjes, we zien een morene en minstens 18 familieleden van Nemo. Je komt ogen tekort in de driedimensionele onderwaterwereld. Waar je in de jungle maar moet afwachten of je iets ziet (meestal niet dus), komt de wildlife hier gewoon naar je toe en nadert tot op 40 centimeter. De cursus heeft de nodige kruim gekost, maar de beloning is er wel naar. Om Mirjam maar te citeren: “angst maakt je wereld kleiner, angst overwinnen maakt je wereld dus groter.” We hebben er een hele onderwaterwereld bij gekregen.
We gaan terug naar de duikschool voor een ontspannen lunch en laten ons rond half drie terugbrengen naar Surya Rainbow. “You check out now” vraagt de eigenaresse? Neen, morgen toch pas, of toch vandaag? We zijn inmiddels zo ontspannen dat we niet meer weten op welke dag we leven. We moeten weg! Mirjam gaat inpakken, Hans gaat een auto proberen te regelen en met wa teamwork zitten we een uur later in de Toyota op weg naar Ubud.
Rond half zeven komen we aan bij onze accomodatie, een kilometer of 7 buiten Ubud. De Australische Trisch verhuurt er drie huizen. We hebben een grestaureerd antiek Javaans familiehuis, dat er fantastisch uitziet. Omah Lotus Limosan valt meteen bij iedereen in de smaak. Als blijkt dat de pizzeria in Ubud ook hier bezorgd, weten we zeker dat we goed zitten.
They paved paradise
Don’t it always seem to go
That you don’t know what you got till it’s gone
They paved paradise and put up a parking lot
Big yellow taxi (Joni Mitchell)
Je kunt niet verwachten dat een plaats in 20 jaar tijd niet veranderd. Ubud is dus veranderd. Van een redelijk laidback plaatsje in euhh… Volendam (maar dan zonder Nick, Simon en de rest). Heel veel winkeltjes, en nog meer winkeltjes en winkeltjes. Alles gelardeerd met heel veel auto’s en illegale taxichauffeurs op zoek naar een vrachtje. En de gebakjes van de bakker waren ook al geen 10.
We zijn blij dat wij tussen de rijstvelden zitten. Heerlijk rustig, geweldige plek, de foto’s doen er geen recht aan.
Nog even een woordje over het eten. We hebben al eerder gezegd dat je met een pot vitaminepllen een heel eind komt. Maar het is niet altijd eenvoudig om de kinderen te voederen. De Indonesische versie van spaggheti en mocaronni voldoet niet altijd aan de hoge kwaliteitsnormen van het jonge deel van de reisfamilie. En dan word er gepraat over wat wel lekker is. Pasta met preisaus en spekjes van Mama Mirjam, aardappels boontjes en stoofvlees van Oma Thea en de soep met balletjes van Oma Corrie. Hebben we gelukkig nog iets om voor naar huis te gaan. ’s Avonds eten we weer bezorgeten. Pizza van Pizza Bagus en Indonees van Hana.
Bali Bike Baik
Fietsdagje vandaag en dan echt een voor luie mensen. We worden om 8 uur opgehaald door Bali Bike Baik. Leuke woordspeling; goede fiets zeg maar. Na nog wat volk opgehaald te hebben worden we naar Gunung Batur gebracht voor het ontbijt. Het buffet is niet geweldig, maar het uitzicht wel. We zitten op de rand van de oude vulkaan met zicht op de kayers van de uitbarstingen van 1963 en 1970. Daarna gaan we fietsen en omdat we op 1200 meter zitten gaan we voor meer dan 85 % alleen maar bergaf. Zoals ik al zei, fietsen voor luie mensen.
De tocht gaat bijna drie uur door over achterafstraatjes en door Balinese dorpjes, langs schitterende rijstvelden. We komen langs de voorbereidingen voor de afronding van een crematie. (Heuh? De massacrematie heeft 10 dagen geleden plaatsgevonden maar er werd nou gewerkt aan de rouwmaaltijd). We zien hanengevechten, de rijstoogst en heel veel “Hello” roepende kinderen. Een hele mooie trip die eindigt bij het huis van de eigenaar van Bali Bike, waar we een heerlijke lunch krijgen. De rest van de middag brengen de kinderen elektronisch door. Hans en Mirjam gaan op expeditie in de omgeving van ons huis, waar erg veel aan houtbewerking wordt gedaan. Je kunt je niet voorstellen hoeveel eenden er vanuit Ubud over de wereld worden uitgestort. Xenos was here!
Bling Bling
Wiko, onze gastheer, was zo vriendelijk Marit en Mirjam naar de zilversmid Perak te brengen. We hadden ons goed voorbereid dit keer. Ontwerpen zo goed als klaar en ook nog te vroeg gearriveerd. We waren met vijf cursisten. Ieder een eigen werkbank en de smid was er telkens snel bij om een handje te helpen. Marit kon meteen aan de slag voor Jin en Jang oorbellen. Een kniptang is toch iets anders dan een schaar. Gaat het wel goed, mam? Intussen heb ik mijn ontwerp afgemaakt en was vervolgens wel anderhalf uur aan het figuurzagen. Je gaat na zo’n cursus steeds gemakkelijker geld uitgeven voor kant en klaar. Maar … We hebben nu wel iets unieks gefabriceerd. Marits bellen hadden we nog zwart witter gewild, maar voor je eerste sieraad zijn ze supergoed gelukt, zoals je ziet. Mirjam heeft het behalen van het padi examen vereeuwigd in zilver. Helemaal tevree en toen vonden we dat we wel een ijsco verdiend hadden.
Frank en Hans maken een wandeling rondom de villa. We zitten in de houtbewerkingshoek met heel veel huisindustrie, maar ook met hele grote winkels met prijzen in Amerikaanse dollars. Hans is zoals altijd op zoek naar de volgende Ganesha, maar 750 US dollar voor een beeldje van 30 centimeter is toch wat overdreven. Zo gauw je van de doorgaande weg afgaan kom je in klein dorpjes me werkplaatsjes/winkeltjes met democratischer prijzen. Hij scoort een leuke Ganesha voor 15 euro.
En verder is het relaxen rondom de villa; heerlijk vakantie en pizza’s (alweer? Ja, alweer van Pizza Bagus. Met zo’n naam kan het alleen maar goed zijn.
Laatste dag
De laatste volle dag in Indonesië komt maar langzaam op gang. Niet iedereen is vroeg gaan slapen, dus we luieren wat uit. Pas tegen de middag gaan we naar het Arma Museum. Het Arma museum ligt aan de zuidkant van Ubud en is een oase van rust. Het heeft een collectie lokale Balinese schilderijen en wisselende tentoonstellingen.
Er is een speciale tentoonstelling over Walter Spiese, en in Rusland geboren Duitse schilder, choreograaf, schrijver, fotograaf en mecenas. Vanaf 1927 woonde hij op Bali. Hij runde een hotel, maar wordt vooral ook gezien als een van de aanjagers van de Balinese kunst. Hij zorgde er ook voor dat veel andere kunstenaars naar Ali en Ubud kwamen. Hetliep slecht me Spies af. Bij het uitbreken van de tweede wereldoorlog werd hij door de Nederlanders als vijandelijk staatsburger gearresteerd. Hij wed op een schip gezet om naar Ceylon gedeporteerd te worden. Het schip werd echter door een Japanse torpedo tot zinken gebracht, waarbij Spies en de medegevangenen om het leven kwamen.
Het is een plezierige plek. Buiten zitten ambachtslui hout te bewerken. Binnen is het koel en rustig en er is een restaurant met gratis koffie of thee. We blijven er een paar rustige uurtjes. Daarna terug naar onze villa om te eten, te douchen en in te pakken. Vannacht om half twee vliegen we terug naar Nederland.
Happy end, happy end
We vliegen op het vrij ongelukkige tijdtip van half twee ’s nachts. Nou ja, als je over Korea vliegt zijn uiteindelijk alle tijden ongelukkig. We eten nog een pizzatje, douchen uitgebreid en zitten om negen uur bij Gusti in de auto naar het vliegveld. Het is donker, dus we krijgen niet alles mee, maar wel dat Zuid Bali ernstig ontwikkeld is.
Er doen dramatische verhalen de rondte over luchthaven Ngurah Rai. Nou dat valt allemaal wel mee; de checkinn is efficient, de immigratie en veiligheidscontrole ook. Er zijn zat te dure winkeltjes, er is maar een maar. Er is veel te weinig ruimte om te zitten. Alleen in de restaurants kan dat wel, dus wij vermoeden een complot om of de omzet van de winkels, of de omzet van de restaurants. We gaan in een restaurant hangen met de electronica totdat onze vlucht wordt omgeroepen.
En er wordt erg veel omgeroepen. Iedere mededeling in het Indonesisch begint met “Happy end, happy end”. Vinden wij toepasselijk voor onze vakantie, maar het zal wel een ‘mama appelsap’-momentje zijn.
Zo’n midden in de nachtvlucht is niks. We pakken een filmpje, een deel van de reisfamilie pakt vier uur slaap, een deel niet. Na het niet overdreven goede ontbijt zijn we dik zeven uur later in Korea.
In Seoul moet weer geknutseld worden in het culturele centrum, met deze keer weer de mazzel van een muzikaal optreden.
Koreaanse muziek is een acquired taste. Het voordeel van de fluitiste boven de harpiste is dat de fluitiste er niet bij kan zingen. Nog twee uur, dan vertrekken we naar Nederland. Tijd dus nog voor een lekkere douche. Die zijn hier ook gratis
Weer thuis
Vorig jaar heb ik de periode net na de vakantie twilight zone genoemd. Je bent er wel maar niet helemaal. Watten in je hoofd van de vlucht. Nog te vroeg voor de evaluatie, een beetje nagenietend. En je verbazen. Verbazen over het gereguleerde Nederlandje en je verbazen over de enorme straal heet water die constant uit de kraan komt.
Nog even over Korean Air. Echt een prima maatschappij. Met pizza, pasta, hotdogs en hamburgers voor de kinderen. Voldoende drank en schermpjes van 10 inch die 2 keer 18 uur viegen (exclusief de overstap van drie uur) draaglijk maken. Ik kan weer even vooruit met mijn filmrantsoen:
The lucky one
The Pirates, Band of misfits
The five year engagement
The best exotic Marigold hotel
Battleship
The Avengers
The Hunger games
Safe House
En we hebben Marissa Monte ontdekt:
Bedankt voor het lezen, tot de volgende trip van de reisfamilie!
Reisfamilie 